احکام غلبهاز احکام مرتبط با غلبه در بابهای متعدد از قبیل صلات و جهاد سخن گفتهاند. ۱ - غلبه بر دشمناموالی که رزمندگان اسلام پس از پیروزی بر کفار از آنان به غنیمت میگیرند، در صورتی که جنگ به اذن امام علیه السّلام باشد، میان آنان تقسیم میشود؛ اما اگر جنگ بدون اذن امام علیه السّلام باشد، به قول مشهور از انفال به شمار رفته و از آنِ امام علیه السّلام است. زمینهای آبادی که سپاهیان اسلام با اذن امام علیه السّلام و غلبه بر کفّار از آنان به دست میآورند از آنِ همه مسلمانان است(زمین مفتوح عنوه). ۲ - اسیر گرفتن دشمن پیش از غلببه اسیری گرفتن دشمن پیش از غلبه و پیروزی در جنگ جایز نیست. قرآن کریم بر این مطلب تصریح دارد. ۳ - غلبه ظنمراد از غلبه ظن ، حصول ظن و چیرگی آن بر شک و وهم است. غلبه ظن در موارد متعدد، همچون قبله و رکعات نماز در فرض عدم امکان تحصیل علم، جایگزین آن شده است و قائم مقام علم به شمار میرود. ۴ - ظن غالبمقصود از ظن غالب، ظن قوی است که از شواهد و قراین به دست میآید و احتمال خلاف آن بسیار ضعیف است. این نوع ظن همچون علم حجت شمرده شده است. ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، ج۵، ص۵۹۶، برگرفته از مقاله«غلبه». |